Disclaimer |
NS TERUG NAAR DE OVERHEID De situatie waarin de Nederlandse Spoorwegen zich nu bevinden is het meest sprekende voorbeeld van de manier waarop in Nederland staatsbedrijven worden geprivatiseerd. De ‘marktwerking’ waar de overheid de mond van vol heeft, komt neer op een ongecontroleerde monopoliepositie. Het voormalige overheidsbedrijf mag naar believen wanprestatie leveren zonder ooit te worden teruggefloten. De postdienst is een ander voorbeeld. Toen PTT Post nog een staatsbedrijf was, adverteerde het met ‘Vandaag gepost, morgen bezorgd’. Vandaag de dag mag je blij zijn als je brief binnen drie dagen over is. |
De Spoorwegen zijn sinds de gedeeltelijke privatisering steeds slechter gaan presteren. Om een mooi spaarpotje te creëren voor straks, als het bedrijf helemaal geprivatiseerd is, werd afgezien van investeringen in nieuw materieel en bezuinigd op onderhoud. De gevolgen zijn bekend. Zelfs de politiek is wakker geworden en mag nu de puinhoop gaan opruimen die ze zelf heeft gecreëerd.
De eerste tekenen wijzen er al op dat de politiek het weer eens gaat zoeken in halfslachtige oplossingen. Ze zou van tevoren kunnen weten: die werken niet. Alleen consequente oplossingen werken, en daar zijn er maar twee van.
De eerste is: consequent privatiseren. Dan moet de overheid ook toestaan dat andere aanbieders zich op het spoor gaan storten, op alle trajecten. Dan moet de overheid ook accepteren dat er trajecten overblijven die niemand wil hebben en die dus gesloten worden. En ook zal de overheid moeten accepteren dat aanbieders het loodje gaan leggen omdat ze niet in staat zijn een concurrerend vervoersproduct aan te bieden. Dat betekent waarschijnlijk op niet al te lange termijn de roemloze ondergang van de NS, want die zal niet in staat zijn om tijdig de bakens te verzetten.
De tweede oplossing is: de spoorwegen opnieuw nationaliseren. Maar daarmee zijn we er nog niet. De reiziger schiet er niets mee op als NS ongestoord doorgaat met vertragingen, materieeltekort en gebrek aan comfort, maar nu onder dekking van de overheid. De overheid zal een regeringscommissaris moeten benoemen, die een keiharde sanering doorvoert. Zonder draconische maatregelen zal het niet lukken. Hij zal de complete leiding van de NS moeten ontslaan en voor het personeel een stakingsverbod van minstens drie jaar moeten instellen. Ook zal de overheid een Raad van Toezicht moeten opzetten met vertegenwoordigers van o.a. ROVER en de Consumentenbond.
Persoonlijk ben ik voor de tweede oplossing, want alleen die biedt perspectief op het behoud van treinvervoer in de dunner bevolkte streken van Nederland.
Sijtze Reurich
 |
 |
 |
 |