(Nederlandsch Maandblad voor Philatelie, november en
december 1990)
◄ Vorige pagina Dit artikel is verdeeld over zestien webpagina’s. Volgende pagina ►
Disclaimer
|
De Duitse bezetting, 1941-1945
Het bondgenootschap tussen Hitler en Stalin hield geen stand. Op 22 juni 1941
vielen Duitse troepen de Sovjet-Unie binnen. Al op 1 juli was Letland geheel
onder de voet gelopen. De Duitsers werden als bevrijders binnengehaald. Tot
teleurstelling van de Letten erkenden de Duitsers echter niet de voorlopige
regering die vlak voor de val van Rīga was gevormd. Zij kozen zelf hun
Letse gesprekspartners uit, in de vorm van een ‘Vertrouwensraad’ met min of
meer prominente Letten. Andere irritatiepunten waren de benoeming van een
Duitse Oberbürgermeister in Rīga en het feit dat de
nationalisaties en onteigeningen uit de Sovjetperiode niet ongedaan werden
gemaakt. Er ontstond een Letse verzetsbeweging die tegen de Duitsers gekant
was. Maar er waren ook Letten die hand- en spandiensten aan de Duitsers
verleenden, dit in de hoop dat ze daarmee een nieuwe bezetting door de
Sovjet-Unie konden voorkomen. De Vertrouwensraad stelde voor een Lets
Legioen te vormen, uitsluitend om Letland te verdedigen tegen de Sovjet-Unie.
De Duitsers maakten er een Lets SS-legioen van. Veel Letten die zich afzijdig
probeerden te houden, werden opgepakt en in Duitsland tewerkgesteld.
|
Ook aan Sovjetzijde vochten enkele Letse eenheden. Ze speelden een belangrijke
rol bij het verdrijven van de Duitsers uit Letland.
Voor de oorlog telde de joodse bevolkingsgroep in Letland ca. 93.000 zielen.
Na de oorlog waren er nog een paar duizend over. In Letland lagen diverse
concentratiekampen, het beruchtste was dat van Salaspils bij Rīga
(afbeelding 62).
■ Afbeelding 62. Beeldengroep
in het voormalige concentratiekamp Salaspils. Afbeelding op een envelop met
ingedrukt zegel van de Sovjet-Unie
In de loop van 1944 werd Letland door de Sovjettroepen heroverd. De omgeving
van Liepāja (de Kurländische Kessel) bleef tot 9 mei 1945 in
Duitse handen.
■ Afbeelding 63. Russische
zegel, overdrukt met LATVIJA en de datum
1 juli 1941
|
In de begintijd van de Duitse bezetting nam de Letse PTT haar werkzaamheden weer op. Een aantal
Russische zegels werd overdrukt met LATVIJA 1941.1.VII (op 1 juli 1941 was de verovering van
Letland voltooid). Ze dienden als provisorische zegels tot de Duitsers verder
gebruik verboden (afbeelding 63). Van toen af werden Duitse zegels met opdruk
OSTLAND gebruikt (afbeelding 64).
Deze zegels waren geldig in Estland, Letland, Litouwen en Wit-Rusland.
Daarnaast mochten tot medio 1942 ook Duitse zegels worden gebruikt. De taak
van de Letse PTT werd geleidelijk
overgenomen door de Deutsche Post Ostland. Daarnaast functioneerde ook
een Deutsche Dienstpost Ostland, die naast dienstpost ook post
van particulieren van en naar Duitsland vervoerde (afbeelding 65).
|
■ Afbeelding 64. Brief van
Riga naar Reval (het Estische Tallinn), 30 maart 1942. Ostland-zegel en
een tweetalig stempel uit de Sovjetperiode, waaruit de cyrillische letters
zijn gekapt, zodat alleen RIGA in
Latijnse letters overbleef
In de laatste fase van de bezetting werd in Koerland nog een viertal
noodzegels uitgegeven (afbeelding 66).
■ Afbeelding 65. Aangetekende
brief van Tuckum (Tukums) naar Berlijn, met Dienstpost-stempel, 14 mei
1942. De brief is gefrankeerd met twee Ostland-zegels en een Duitse
zegel
|
■ Afbeelding 66. Een van de
noodzegels van Koerland, 20 april 1945
|
|