(Het Baltische Gebied, december 2008)
◄ Vorige pagina  Dit artikel is verdeeld over veertien webpagina’s.  Volgende pagina ►


Disclaimer

De post na 22 maart
Op 24 maart 1939 namen de Duitse posterijen officieel de postkantoren in het Memelgebied over, maar al op 23 maart 1939 waren op alle postkantoren Duitse zegels te krijgen.1 De overname van de postdienst was al in februari zorgvuldig voorbereid door het postdistrict Gumbinnen (het tegenwoordige Goesev in het Kaliningrad Oblast), waaronder Memel kwam te vallen.
Officieel is het nooit toegegeven, maar een aantal postkantoren verkocht behalve Duitse zegels ook de opdrukzegels van de Ordnungsdienst. Daaronder waren in elk geval Memel zelf (Klaipėda), Heydekrug (Šilutė) en Prökuls (Priekulė). Die zegels waren al binnen een paar uur uitverkocht. Litouwse zegels werden niet meer verkocht, maar ze mochten tot en met 31 maart 1939 nog worden opgebruikt (afbeelding 9).
Op 23 maart werd ook de Duitse Mark ingevoerd. De Mark werd gelijkgesteld aan 2½ Litouwse litai. Vanaf 23 maart golden ook de Duitse posttarieven. Even de belangrijkste tarieven op een rijtje:

geldig voor Litouws tot 23-03 Litouws 23-03 - 01-04 Duits na 23-03
binnenlandse brief 30 centų 30 centų 12 Pfennig
aanget. binnenlandse brief 60 centų 1 litas 5 centai 42 Pfennig
binnenlandse kaart 15 centų 15 centų 6 Pfennig
binnenlands drukwerk 5 centai 8 centai 3 Pfennig
internationale brief 60 centų 63 centai 25 Pfennig
aanget. internationale brief 1 litas 20 centų 1 litas 38 centai 55 Pfennig
internationale kaart 35 centai 38 centai 15 Pfennig

Bij dit staatje moeten we wel bedenken dat Duitsland op 23 maart van buitenland binnenland was geworden. Ik betwijfel of de postkantoren in het Memelgebied wel strikt letten op de nieuwe drukwerk- en buitenlandtarieven. Met de koerserende Litouwse zegels konden geen frankeringen van 8, 38 of 63 centai worden gemaakt. Klemm (2002) laat een brief naar Riga zien die is gefrankeerd met 24 Pfennig aan Duitse plus 5 centai aan Litouwse zegels. Dat komt neer op 26 Pfennig of 65 centai. Juist was 25 Pfennig of 63 centai.
Afbeelding 6 laat een zwaar overgefrankeerde brief naar de Vrije Stad Danzig zien.


■ Afbeelding 6. Brief van Memel naar Zoppot in het gebied van de Vrije Stad Danzig, 23 maart 1939, gefrankeerd met twee opdrukzegels. Hier is nog het Litouwse stempel Klaipėda gebruikt. De brief is zwaar overgefrankeerd; 30 centų was genoeg geweest. Voor post van Duitsland naar Danzig gold namelijk het binnenlandtarief

Noot
  1. Van Oosten laat zelfs een brief met Duitse zegels van 22 maart 1939 zien, met stempel Nida. Het is echter de vraag of de afzender de postzegels op het postkantoor aldaar heeft gekocht. Nida lag tegen de grens van het Memelgebied en Oost-Pruisen aan (tegenwoordig is dat de Litouws-Russische grens). Als afzender staat alleen een nummer op de brief. Dat wijst erop dat de afzender een militair was. Misschien behoorde hij tot de troepen die op 22 maart het Memelgebied binnentrokken en had hij onderweg even tijd om een al gefrankeerde brief in een brievenbus te gooien.  





1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14