(F&A Actueel, 6 september 2005)


Disclaimer

CAO'S: STEEDS MEER CONCURRENTIE VOOR GEVESTIGDE VAKBONDEN


Naast de gevestigde vakbonden FNV, CNV en MHP bestaat er nog een kleurrijk palet aan kleinere bondjes. Een deel ervan richt zich op één sector; dat zijn de categorale bonden. Een bekende is Het Zwarte Corps, de vakbond voor graaf- en kraanmachinisten in de weg- en waterbouw. Andere bonden richten zich op alle beroepsgroepen. Al jaren bestaat bijvoorbeeld het Gereformeerd Maatschappelijk Verband, dat verwant is met de ChristenUnie. Andere bonden, zoals de Vakbond ABW uit Heerlen, de Vakbond LBV uit Rotterdam en de Vakbond ABGP uit Amsterdam, zijn minder bevlogen. Deze bonden komen nogal eens in het nieuws doordat ze optreden als partner om een CAO mee af te sluiten als dat met de grote bonden niet lukt. Een voorbeeld vindt u in F&A Actueel van 14 juni, blz. 2, waar verteld wordt hoe het telecombedrijf The Phone House de ABW gebruikte om de onderhandelingen over een eigen CAO vlot te trekken.

Het gebeurt steeds vaker dat een bedrijf met een van deze bonden een CAO afsluit waarbij FNV en CNV het nakijken hebben. Ook met de Unie, een neutrale vakbond die is aangesloten bij de MHP, wil dat nog wel eens lukken. Dit uiteraard tot woede van FNV en CNV, die vaak een heel andere CAO in gedachten hadden. Maar ook de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, die elke CAO moet goedkeuren, wordt steeds kritischer. Een CAO die een transportbedrijf afsloot met een zelf opgezette vakbond, keurde hij bijvoorbeeld af. Een ander transportbedrijf had al zijn werknemers, zonder dat ze dat wisten, opgegeven als lid van de LBV en daar vervolgens een CAO mee afgesloten. Ook die CAO verwees de minister naar de prullenbak.
Veel verder kan de minister trouwens niet gaan. Een ondernemings-CAO moet worden afgesloten met een bond die tenminste één lid heeft in de betreffende organisatie. Dat is natuurlijk te regelen. Zo'n CAO is in orde, zelfs al heeft een andere bond er wel honderd leden. Voor een branche- of bedrijfstak-CAO is het zelfs niet nodig dat de betreffende bond überhaupt leden heeft in die bedrijfstak. Dat beperkt de mogelijkheden om in te grijpen aanzienlijk.

De enige kans voor FNV en CNV om de concurrentie de pas af te snijden, is pleiten voor het aanscherpen van het lidmaatschapscriterium. Dat kan zich echter ook tegen hen keren. Ook FNV en CNV sluiten weleens een CAO af in een bedrijf of bedrijfstak waar maar een minuscule minderheid vakbondslid is...

♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦