(F&A Actueel, 27 november 2009)

Disclaimer

LANGER DOORWERKEN - MAAR WAAR DAN?


TNO heeft met subsidie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een onderzoek uitgevoerd naar oudere werknemers en hun mogelijkheden om langer door te werken. Wat bijzonderheden over het rapport vindt u op de website van TNO onder het kopje ‘Goed sociaal klimaat en lichter werk stimuleren langer doorwerken’. Daar worden de positieve kanten van het rapport benadrukt: ‘Voor werknemers van 45 jaar en ouder draagt een goed sociaal klimaat op het werk bij aan langer doorwerken. Intern ongewenst gedrag van collega’s of leidinggevende, zoals pesten of intimidatie verlaagt de motivatie om door te werken tot het 65e levensjaar. Sociale steun
van de leidinggevende verhoogt het vermogen om door te werken in de huidige functie. Bovendien vergroten intern ongewenst gedrag en gebrek aan sociale steun van collega’s de kans op voortijdige uitstroom uit werk naar een uitkering (WW, WIA). Investeringen van werkgevers en werknemers in een goed sociaal klimaat op het werk zijn dan ook wenselijk om oudere werknemers te stimuleren om langer door te werken.’ Het klinkt niet wereldschokkend.

Doorwerken goed mogelijk
Uit het rapport wordt duidelijk dat de meerderheid van de werknemers zonder speciale aanpassingen kan blijven doorwerken tot zijn 65e. Voor zo’n 40 procent van de werknemers van 45 jaar en ouder zou wat lichter werk ertoe kunnen bijdragen dat zij hun werk langer volhouden. Voor mensen die lichamelijk zwaar werk doen, is dit doorgaans wel te regelen. Het wordt lastiger voor emotioneel belastende beroepen zoals zorgverlener of docent. In die sector zitten de meeste mensen die zeggen dat ze het beslist niet tot hun 65e volhouden.

De keerzijde
Er zit ook een heel andere kant aan het rapport (Trouw van 6 november 2009 haalt bijvoorbeeld juist die kant naar voren). Oudere werknemers zijn heel goed tot werken in staat, maar wie wil ze hebben? Nog geen kwart van de bedrijven (22 procent) hecht eraan dat werknemers tot hun 65e blijven doorwerken. Maar 8 procent zou graag zien dat werknemers na hun 65e ook nog in dienst blijven. Werkgevers investeren dan ook heel weinig in maatregelen om het werk beter passend te maken voor ouderen. Slechts één procent van de werkgevers biedt de mogelijkheid van demotie: werken in een minder uitdagende functie tegen een lager salaris.

Werknemers ook al niet enthousiast
En de werknemers zelf? In 2005 wilde 21 procent van de 45-plussers doorwerken tot hun 65e. In 2008 (toen werd het onderzoek gehouden) was dat opgelopen tot 36 procent. Maar 13 procent wil doorwerken na het 65e levensjaar.
Als we naar die cijfers kijken, zal de politiek straks nog wel iets meer moeten doen dan alleen maar decreteren dat iedereen tot z’n 67e door moet...

♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦

KANTTEKENING. Vermoedelijk staat het genoemde rapport niet meer op de website van TNO. Ik kan het daar althans niet meer vinden.